Het voorstel voor de Wet Bestuur en Toezicht ligt bij de Tweede Kamer. De verwachting was dat de wet op 1 januari 2017 in werking zou treden maar of dat gehaald gaat worden is zeer de vraag. Wat wel vast lijkt te staan is dat de wet een flinke verandering teweeg zal brengen ten aanzien van de aansprakelijkheidsrisico’s voor met name bestuurders van verenigingen en stichtingen.

Bij leven en welzijn van de vereniging of stichting zullen de aansprakelijkheids-risico’s niet wezenlijk veranderen. De norm is en blijft dat een bestuurder zijn taak behoorlijk moet vervullen. Doet de bestuurder dat niet en treft hem ter zake een ernstig verwijt dan kan dat leiden tot de persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder jegens de rechtspersoon die hij bestuurt.

Ook de aansprakelijkheidsrisico’s jegens schuldeisers van de rechtspersoon zullen niet wezenlijk veranderen onder de nieuwe wet. Ook hier zal de norm blijven gelden dat aansprakelijkheid in beginsel pas aan de orde kan zijn als de bestuurder een ernstig verwijt treft. Dan moet bijvoorbeeld gedacht worden aan het geval dat de bestuurder de rechtspersoon een verplichting laat aangaan waarvan hij weet of behoort te weten dat deze de verplichting niet kan nakomen en ook geen verhaal zal bieden voor de schade die de schuldeiser daardoor lijdt.

Tot zover niets nieuws onder de zon. Echter, als de stichting of de vereniging failliet gaat, dan doet de nieuwe wet Bestuur en Toezicht zich wel degelijk gelden. De minister heeft namelijk gemeend dat ook bij faillissement van de rechtspersoon bestuurders gelijk behandeld moeten worden. Bij faillissement loopt een verenigingsbestuurder onder de wet Bestuur en Toezicht straks dus dezelfde aansprakelijkheidsrisico’s als de bestuurder van een B.V. En dat scheelt een slok op een borrel.

Het bestuur van een vereniging dat zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld en daarmee een belangrijke oorzaak voor het faillissement van de vereniging in het leven heeft geroepen kan onder de nieuwe wet – anders dan nu – aansprakelijk zijn voor het tekort in het faillissement. Het tekort is wat de schuldeisers nog tegoed hebben van de rechtspersoon na de reguliere vereffening. Dat kan aardig in de papieren lopen voor de bestuurders.

En het gaat verder; wanneer vast staat dat de administratie van de vereniging niet deugt dan staat daarmee direct onweerlegbaar vast dat het gehele bestuur zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld en wordt bovendien vermoed dat die onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak is geweest voor het faillissement. Aansprakelijkheid voor het tekort in het faillissement ligt meteen op de loer en kan alleen ontlopen worden als het bestuur aannemelijk maakt dat het faillissement niets te maken heeft gehad met onbehoorlijk bestuur.

Voor de onbezoldigde bestuurder zullen de scherpe kantjes hiervan wel wat afgeslepen worden, maar de bezoldigde bestuurder loopt met de nieuwe wet dezelfde aansprakelijkheidsrisico’s als de bestuurder van een B.V. en een N.V. en dat is een flinke uitbreiding van de risico’s ten opzichte van hoe deze nu liggen.

Menigeen zal dus misschien toch nog eens nadenken voordat hij of zij als bestuurder een stichting of vereniging binnenstapt. En dat is eigenlijk ook wat de minister beoogt. Besturen is een serieuze zaak die serieus uitgevoerd moet worden en dat geldt uiteraard ook voor verenigingen en stichtingen. Laten we niet vergeten dat juist ook in de semipublieke sector er nogal wat bestuurlijke misstanden zijn geweest en dat betrof veelal stichtingen.

Tot slot is het als bestuurder van een vereniging of stichting wel zo verstandig om binnenkort even met de tussenpersoon te bespreken of de huidige bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering wel dekking biedt tegen de nieuwe aansprakelijkheidsrisico’s die de wet Bestuur en Toezicht met zich zal brengen.

Meer informatie
U kunt voor vragen over dit onderwerp contact met ons opnemen op telefoonnummer 070 – 3196040 of per e-mail: t.vandermaas@valegis.com, a.mosele@valegis.com, mailto:j.nicolaescu@valegis.com of r.rouwen@valegis.com.

 

Met vriendelijke groet,

Het ondernemingsrechtteam van Valegis Advocaten

Tim van der Maas
Armando Mosele
Julia Nicolaescu
Roy Rouwen

Gerelateerd artikel: Wetgevingskalender wetsvoorstel bestuur en toezicht rechtspersonen.