Is in plaats van een volledige Raad van Toezicht een Raad van Advies voldoende en passend als governance-structuur binnen uw organisatie?
Besturen van rechtspersonen krijgen er steeds vaker mee te maken: de vraag of de governance-structuur aanpassing nodig heeft. Groei van de organisatie, externe eisen van financiers, aandeelhouders of wetgeving stellen bestuurders voor de uitdaging om na te denken over toezicht of advies als extra laag naast het bestuur.
Maar betekent dat altijd een volledige Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen? Of zijn er ook andere, passende vormen van klankbord en ondersteuning?
Waarom nadenken over toezicht of advies?
Bij groeiende organisaties ontstaat vaak behoefte aan meer professionaliteit, externe feedback of extra checks and balances. Daarnaast kunnen wettelijke regelingen, zoals de Wet Toetreding Zorgaanbieders (WTZi), of contractuele eisen van financiers en aandeelhouders het verplicht stellen. Ook verenigingen ervaren soms dat traditionele bestuursvormen, bijvoorbeeld een Algemeen en Dagelijks Bestuur, niet meer adequaat zijn voor hun complexe vraagstukken.
Raad van Toezicht of Raad van Advies?
De standaardoplossing is vaak een Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen. Deze organen hebben doorgaans formele bevoegdheden, kunnen de rol van werkgever aannemen en beïnvloeden belangrijke bestuursbesluiten. Maar niet elke organisatie is daar meteen aan toe of gebaat bij. Soms is een flexibeler adviesorgaan, een Raad van Advies, beter passend. Dit kan bijvoorbeeld een klankbordgroep zijn die bestuurders ondersteunt zonder formele toezichtbevoegdheden.
Juridische en praktische overwegingen
Wilt u een toezicht- of adviesorgaan invoeren, dan moet u met juridische zaken rekening houden. Zo vraagt dit vaak een wijziging van de statuten en duidelijke vastlegging van rollen en bevoegdheden. Belangrijk is om vooraf helder te hebben wie welke rol heeft, welke bevoegdheden worden gedelegeerd en wat de verhouding is tot de algemene vergadering.
Vaak is het verstandig om een groeitraject in te bouwen: te beginnen met een Raad van Advies en infasen naar een formele Raad van Toezicht, afhankelijk van de ontwikkeling van de organisatie en externe eisen.
Meer weten? Kom naar de Masterclass!
Wilt u precies weten welke stappen u kunt zetten en welke vormen van toezicht of advies het beste bij uw organisatie passen? Op 19 november 2025 van 13.30 uur - 17.00 uur organiseren we in Eindhoven de Masterclass Op weg naar Toezicht. Hier bespreken we samen de verschillende opties, juridische vereisten en praktijkvoorbeelden. Met ruimte voor uw casuïstiek en vragen krijgt u van Hans Hoek (spreker) concrete handvatten om de volgende stap te maken in uw governance-structuur.