Door Raymond Godding, Storryteller
Als bestuurder ben je verantwoordelijk voor de kwaliteit van de dienstverlening van je organisatie en moet je je als zodanig verantwoorden over de resultaten in brede zin; is de kwaliteit van voldoende niveau, voldoe je aan de wet- en regelgeving en heb je de financiën op orde? Bestuurders in het onderwijs hebben sinds augustus 2017 te maken met een nieuw toezichtkader. De inspectie is niet langer alleen rapporteur, maar ook een ‘critical friend’, die in gezamenlijkheid met het bestuur de kwaliteit van het onderwijs wil verbeteren. Deze nieuwe manier van onderzoeken en waarderen biedt mogelijkheden om te focussen op samenhang van processen en ontwikkelingen op de vijf ‘kwaliteitsgebieden’:
- 1. Onderwijsproces
- 2. Schoolklimaat
- 3. Onderwijsresultaten
- 4. Kwaliteitszorg & ambitie
- 5. Financieel beheer
Van feiten naar beleving
Naast periodiek af te nemen audits, reviewgesprekken over ‘leren en ontwikkelen’ en het verzamelen van data over opbrengsten vormt het publiceren van een jaarlijks bestuursverslag met jaarrekening tot nu toe een cruciaal onderdeel van de kwaliteitsverantwoording. De vraag is echter of dit nog passend is in een tijd waarin de actualiteit continu aan verandering onderhevig is en informatie 24/7 beschikbaar is. Daarbij komt dat de kwaliteit van zorg of onderwijs steeds meer gaat over dienstverlening op maat, passend bij de individuele leerling of cliënt. Maar hoe meten en verantwoorden we deze persoonsgerichte dienstverlening dan? Hoe kunnen we gevoel vangen in opbrengsten? Met andere woorden, hoe verbinden we de leefwereld met de systeemwereld?
Leren in dialoog
Naast het beschrijven van gebeurtenissen en feiten en de weergave van (meetbare) resultaten kiezen sommige organisaties ervoor om in de verantwoording van kwaliteit ook beleving en dialoog te betrekken. Zo wordt kwaliteit bijvoorbeeld zichtbaar gemaakt in de vorm van praktijkverhalen, waarin persoonlijke ervaringen van medewerkers en belanghebbenden centraal staan. De opbrengst van deze aanpak is minstens even waardevol als het proces zelf, omdat mensen zich hierdoor gezien en gehoord voelen. Door het voeren van de juiste gesprekken met waarderende vragen groeit het kwaliteitsbewustzijn, de aandacht voor wat er al goed gaat en wat er nog beter kan. Het gesprek over kwaliteit hoeft niet alleen beperkt te blijven tot teambesprekingen en leergemeenschappen, maar kan ook heel goed gevoerd worden op (besloten) online communities. Een dergelijk personeelsplatform ondersteunt professionele ontwikkeling en wederzijds leren en maakt dat kwaliteit door alle betrokkenen wordt ervaren als gedeelde verantwoordelijkheid.
Community learning
In 2017 heb ik voor een stichting voor primair onderwijs een online community ontwikkeld als vervolg op het koersplan, waarin de ambities voor de komende jaren zijn geformuleerd. De organisatie richt zich op waardengedreven ontwikkelen binnen de scholen en in leerkringen. Via het volledig op maat gemaakt en gebruiksvriendelijk sociaal intranet, dat sinds begin 2018 operationeel is, kunnen medewerkers elkaar vinden op hun expertise, kennis en ervaringen uitwisselen en concreet laten zien hoe zij op hun school de ambities van de stichting in praktijk brengen. Dit dialoogplatform ondersteunt zo onderling leren en samenwerken en past in een zogenoemde narratieve aanpak van organisatie-ontwikkeling*. Door met elkaar in gesprek te gaan en ervaringen te delen, maak je van contactmomenten leermomenten. Verhalen van kracht en mogelijkheden leiden tot positieve en duurzame relaties en versterken het vertrouwen in wat er samen kan worden bereikt.
Kwali-tijdsbeeld
Het intern dialoogplatform richt zich op leren en verbinden en op ontwikkeling van de gewenste kwaliteit. Om die kwaliteit ook extern zichtbaar te maken voor ouders en samenwerkingspartners, wordt er parallel aan dit platform een Online Kwali-tijdsbeeld gerealiseerd. Een dynamische presentatie met geselecteerde persoonlijke verhalen (in tekst, beeld en video) die laten zien welke ontwikkelingen voor de organisatie het meest relevant zijn en hoe de scholen daar invulling aan geven. Met deze nieuwe aanpak wordt afscheid genomen van het traditionele jaarverslag. Het accent ligt op persoonlijke beleving in plaats van op het registreren van feiten en gebeurtenissen. De opzet van het Kwali-tijdsbeeld maakt het mogelijk om verhalen vanuit het perspectief van professionals, ouders of leerlingen te presenteren en biedt mogelijkheden om gemaakte keuzes in beeld te brengen. Het kwali-tijdsbeeld kan periodiek worden aangevuld met actuele ontwikkelingen met gebruikmaking van sfeerbeelden, filmpjes, interviews, pictogrammen, infographics en animaties. Naast de meetbare resultaten kan zichtbaar worden gemaakt hoe de gewenste professionele cultuur zich ontwikkelt of hoe betekenisvol leren eruitziet. Het Kwali-tijdsbeeld heeft daarmee een meerledige functie: verantwoording afleggen, inspireren en reputatie versterken.
Een volgende stap zou kunnen zijn om interne perspectieven en externe feedback samen te brengen, waardoor de kwaliteitscultuur en -borging een extra impuls krijgen en in een breder verband gedragen worden door de community als geheel.
Over Raymond Godding?
Raymond Godding is verhalenmaker, communicatie-adviseur en procesbegeleider. Hij helpt organisaties om hun identiteit en ambities betekenisvol te maken en gewenste ontwikkeling in gang te zetten. Door middel van storytelling- en dialoogmethodieken worden waarden en kwaliteiten tastbaar, ervaren mensen hun gezamenlijke kracht en voelen ze verbinding en beleving bij de gewenste werkelijkheid. Hij schreef de publicatie: ‘Organiseren met zin, waardenvolle verhalen’.
Raymond neemt u op 20 juni mee naar een organisatieverhaal dat u kunt vertellen binnen uw vereniging. Uw verhaal is persoonlijk, beeldend en appellerend en biedt daarmee concrete handvatten om te besturen met vertrouwen.
______
Bent u er ook bij? (naar de bijeenkomst) >>>
